Uzmanlar Avrupa’da çok sıcaklardan ötürü 2023 yılında 47 bini aşkın kişinin hayatını kaybettiğini varsayım ediyor. Barcelona Global Sıhhat Enstitüsü öncülüğünde yapılan ve Nature Medicine’de yayımlanan araştırma, çarpıcı bilgiler ortaya koysa da öbür yandan toplumun alınan tedbirler yoluyla yüksek sıcaklıklara ahenk sağladığını da gösterdi.
DW Türkçe’nin aktardığına nazaran milletlerarası araştırma takımı, 35 Avrupa ülkesindeki 823 bölge için 2023 yılında sıcaklığa bağlı vefat oranını varsayım etmek için Avrupa İstatistik Ofisi’nden (Eurostat) elde ettiği 96 milyon mevt verisini kullandı. Bu iddialara nazaran, Avrupa’da geçen yıl 47 bin 690 sıcaklığa bağlı mevt gerçekleşti.
Bu sayı, 2015’te kelam konusu datalar işlenmeye başlandığından bu yana kayıtlara geçen en yüksek ikinci mevt oranı oldu. En yüksek oran ise 2022’de kaydedilmişti.
Araştırmacılar, sıcaklığa bağlı mevt oranının en yüksek olduğunu ülkelerin Güney Avrupa’da yer alan ülkeler olduğunu ortaya koydu. Buna nazaran, birinci sırada oransal olarak bir milyon nüfus başına 393 vefatla Yunanistan gelirken, onu 229 mevtle Bulgaristan takip etti. 209 vefatla İtalya üçüncü, 175 mevtle İspanya dördüncü sırada yer aldı. 2023’te Almanya’da ise bir milyon nüfus başına 76 vefat görüldü.
Mutlak sayılarla ise 2023 yılı için sıcaklığa bağlı vefatlar İtalya’da yaklaşık 12 bin 750, Almanya’da ise 6 bin 376 olarak iddia edildi. Tahlil edilen ülkelerin çabucak hepsinde bilhassa yaşlılar olmak üzere sıcaklık nedeniyle hayatını kaybeden bayan oranının erkeklere nazaran daha yüksek olduğu görüldü.
ÖNLEMLER OLMASAYDI TABLO NASIL OLURDU?
Araştırma takımı, “Alınan tedbirler olmasaydı sıcaklığa bağlı vefat oranlarını nasıl olurdu?” sorusunun karşılığını da modelledi. Bu tedbirler örneğin sıhhat hizmetleri, toplumsal müdafaa ve ömür biçiminin güzelleştirilmesi, iş sağlığındaki ilerleme, risk konusunda daha yüksek farkındalık ve daha tesirli bağlantı üzere faktörleri içeriyor.
Bu tedbirler olmaksızın 2023’teki vefat oranlarının genel nüfus içinde yüzde 80 daha fazla, 80 yaş üstü nüfus içinde ise yüzde 100 daha fazla olabileceği belirtiliyor.
Araştırma grubuna liderlik eden Elisa Gallo, sonuçların içinde bulunduğumuz yüzyılda yüksek sıcaklıklara toplumsal ahenk sürecinin nasıl geliştiğine ve bu ahengin sıcaklık ilişkili kırılganlığı ve geçen yazlarda bilhassa ileri yaştakiler ortasında görülen mevt yükünü nasıl azalttığına işaret ettiğini söyledi.
Gallo en düşük mevt riski olan optimal sıcaklığın 2000 yılından bu yana Avrupa genelinde arttığını, 2000-2004 devrinde 15 dereceden 2015-2019 periyodunda 17,7 dereceye yükseldiğine dikkat çekti.
Araştırmacı, “Bu da bizim muhtemelen genel sosyoekonomik ilerleme, ferdî davranışların uygunlaştırılması ve 2003’teki rekor sıcaklıktaki yazın akabinde devreye sokulan sıcaklık tedbire tedbirleri üzere kamu sıhhati tedbirlerinin sonucu olarak sıcaklığa karşı yüzyılın başına oranla daha az kırılgan olduğumuzu gösteriyor” diye konuştu.
(DIŞ HABERLER SERVİSİ)